Sicrhau bod pob person yng Nghymru yn cael mynediad i’r cymorth sydd ei angen

Posted March 15th 2022

Mae dau o bob tri o bobl sy'n dioddef o anhwylder bwyta yn teimlo nad oedd eu meddygon teulu yn gwybod sut i fod o gymorth iddynt.

Dyma ganfyddiad allweddol o arolwg newydd gan Beat, elusen anhwylder bwyta y DU, a gynhaliwyd ar gyfer Wythnos Ymwybyddiaeth Anhwylderau Bwyta (EDAW).

Fe holwyd bron i 1,700 o bobl sy’n dioddef neu wedi dioddef o anhwylder bwyta ledled y DU gan holi am eu profiadau gyda gweithwyr proffesiynol ym maes gofal iechyd.

Gwelwyd bod 92% o’r rhai wnaeth ymateb i’r arolwg yn teimlo y gallai eu meddygon teulu elwa o fwy o hyfforddiant ym maes anhwylder bwyta. Teimlai 67% fod y cyfleoedd i adnabod ac ymyrryd â’u hanhwylder bwyta wedi eu methu.

Tra gwyddwn fod meddygon teulu a staff gofal iechyd yn gweithio’n eithriadol o galed i gefnogi’r 60,000 o bobol yng Nghymru sydd ag anhwylderau bwyta, ni allant wneud hynny heb hyfforddiant o ansawdd.

Ar gyfer Wythnos Ymwybyddiaeth Anhwylderau Bwyta eleni, mae Beat yn galw ar bob ysgol feddygol i gynnal hyfforddiant cynhwysfawr ar anhwylderau bwyta fel bod pob meddyg, gan gynnwys meddygon teulu, yn gallu adnabod anhwylderau bwyta a chyfeirio cleifion at gymorth arbenigol heb oedi.

Pam fod yr ymgyrch yma’n bwysig?

Doedd dim rheidrwydd i ddarparu hyfforddiant ar anhwylder bwyta i fyfyrwyr meddygol yn y DU ar hyn o bryd, gyda’r myfyriwr cyffredin yn derbyn llai na dwy awr yn ystod eu cwrs gradd cyfan.

Nid yw un o bob pump o ysgolion meddygol yn darparu unrhyw fath o hyfforddiant o gwbl.

Mae’r rhai gafodd brofiad cadarnhaol gyda’u meddygon teulu yn trafod pa mor bwysig oedd hyn wrth iddynt wella o’r anhwylder bwyta.

Rydym yn gwybod bod cael mynediad i wasanaeth arbenigol cyn gynted ag y bo modd yn rhoi’r cyfle gorau i wella’n llwyr, ac mae o mor bwysig bod pobl yn teimlo’n gyfforddus wrth siarad am eu salwch hefo gweithiwr proffesiynol gofal iechyd.

Mae galw cynyddol amdano

Mae galw brys am hyfforddiant ysgol feddygol o ansawdd erbyn hyn.

Rhwng Ebrill 2020 a Mawrth 2021, darparwyd dros 220% yn fwy o sesiynau cymorth yn Beat i bobl wedi eu heffeithio gan anhwylderau bwyta yng Nghymru, o’i gymharu â chyn y pandemig.

Fe wyddwn ni, o’r bobl yr ydym yn eu cefnogi, fod nifer wedi profi gorbryder cynyddol a theimlo’n ynysig yn ystod Covid-19, ac yn anffodus, mae’r galw am gymorth gydag anhwylder bwyta yn parhau i godi yn genedlaethol.

Trawsnewid triniaeth

I roi cymorth i bob person yng Nghymru sydd ag anhwylder bwyta, mae’n hanfodol fod gan bob meddyg yr offer sydd eu hangen arnynt i ddeall y cyflyrau salwch meddwl difrifol hyn a gallu cyfeirio cleifion at driniaeth.

Ond mae’n hanfodol fod y Llywodraeth a’r GIG yn parhau i wneud gwelliannu i wasanaethau anhwylderau bwyta hefyd fel bod cymorth o ansawdd ar gael i bawb.

Yn gynharach eleni, fe gyhoeddodd fy nghydweithwyr a minnau yn Beat adroddiad yn ymchwilio i’r cynnydd a wnaed ers Arolwg Gwasanaeth Anhwylder Bwyta yng Nghymru ers 2018.

Gwelwyd, er fod peth cynnydd wedi digwydd, fod ansawdd ac argaeledd y gwasanaethau yn parhau i fod yn loteri cod post.

I fod o gymorth i sicrhau bod gwasanaethau anhwylder bwyta yn cael eu trawsnewid yn genedlaethol, mae Beat wedi creu pump o argymhellion allweddol i Lywodraeth Cymru a’r GIG.

Roedd yn galonogol gweld Trafodaeth Plaid Cymru ar anhwylderau bwyta ar 2^il Mawrth 2022 yn galw ar gael gwared â’r amrywiaeth mewn gwasanaethau ar draws Cymru gan amlygu pwysigrwydd y newidiadau mae Beat yn galw amdanynt.

Rydym yn edrych ymlaen at gael parhau i weithio gyda Llywodraeth Cymru a gwneuthurwyr polisïau, er mwyn sicrhau bod pobl sydd ag anhwylderau bwyta yn gallu cael mynediad i’r gwasanaethau y maent eu hangen.

Ynghylch Beat

Os ydych yn poeni am eich iechyd eich hun neu iechyd rhywun arall, mae llinell gymorth Gymraeg Beat ar agor 365 diwrnod y flwyddyn ar 0808 801 0433, o 9am hyd at hanner nos ar ddyddiau’r wythnos a 4pm hyd at hanner nos ar benwythnosau/gwyliau banc neu drwy waleshelp@beateatingdisorders.org.uk

Adnoddau

• Taflen NCMH | Eating disorders
• Beat | Downloads and Resources

Darllen rhagor

• Beat | Eating Disorder Awareness Week campaign
• Beat | Beat’s 3 Years On report
• Blog Beat | My only regret about treatment is that I didn’t access it sooner
• Blog NCMH | Gwasanaethau anhwylder bwyta yng Nghymru’n parhau i fod yn loteri côd postWelsh eating disorder services still a postcode lottery, new Beat report finds
• Blog NCMH | Battling Anorexia